این مواد ترکیباتی کلردار مانند سدیم هیپوکلریت ، کلسیم هیپوکلریت، گاز کلر و یا دی کلروایزوسیانورات هستند که در هنگام حل شدن در آب هیپوکلرو اسید آزاد می کنند که خاصیت ضد عفونی کنندگی داشته و باعث از بین رفتن میکروارگانیسم های موجود در آب می شود. از آنجایی که گاز کلر برای انسان سمی و خطرناک است ، باید نحوه استفاده و مقدار کلر در آب استخر همواره کنترل و در سطح مطلوب نگه داشته شود.
جهت خرید انواع کلر استخر با کارشناسان فروش ما در ارتباط باشید.
فاکتورهای موثر در ضدعفونی آب استخرها
1) افزایش PH قدرت ضد عفونی را کاهش می دهد پس در PH های بالا تر از 7.6 کلرزنی و در PH های بالاتر از 8 برم زنی بی فایده است.
2) اگر از پایدار کننده ها استفاده شود دوز مصرف کلر باید افزایش یابد.
3)استخر ها باید به سیستم فیلتراسیون برای تولید آب تمیز مجهز باشند. فرآیند ضد عفونی برای آب فیلتر شده راحت تر است و محصولات جانبی کمتری نیز تولید می شود.
کلرزنی چیست و چرا از کلر استخر استفاده می شود؟
این فرایند یکی از مهم ترین و اصلی ترین روش های ضدعفونی آب و حذف میکروارگانیسم های بیماری زا در استخر ها می باشد. اگرچه استفاده از این روش ضدعفونی مشکلاتی را نیز به همراه دارد از جمله میکروارگانیسم های مقاوم در برابر chlorine مانند کریپتوسپوریدیوم پاروم (Cryptosporidium parvum) و ژیاردیا لامبلیا (Giardia lambia) و تشکیل محصولات جانبی ضدعفونی (DBP) که ممکن است خطرناک باشند. این مواد می توانند در استخر های سر پوشیده که تهویه مناسب وجود ندارد، باعث ایجاد مشکلات تنفسی از طریق کلر شوند.
پژوهش های گذشته وجود بیش از 100 نوع از این محصولات جانبی ضدعفونی را در نمونه ای از آب استخر ها گزارش داده اند. در بین DBP های کربن دار ، تری هالو متان ها یا THMs ، هالو استیک اسید ها یا HAAs و تری هالو استالدهید ها یا THA و در بین DBP های نیتروژن دار، هالو استو نیتریل ها یا HAN و کلروآمین ها یا CAMs وجود دارند.
تشکیل و توزیع هر کدام از این محصولات جانبی ضد عفونی به فاکتور های مختلفی از جمله : منبع آب ، غلظت یون برم ، دوز کلر ، دما ، کلر آزاد باقی مانده یا FRC ، کربن آلی کل یا TOC ، PH و نیتروژن کل یا TN بستگی دارد. در بین این عوامل مهم ترین آن ها سطح Cl آزاد باقی مانده می باشد. توصیه شده است که برای استخر های سر پوشیده میزان FRC بین 0.8 تا 2 میلی گرم بر لیتر و برای استخرهای فضای باز این میزان بین 0.8 تا 3 میلی گر بر لیتر باشد.
ویژگی های فیزیکی کلر
1) کلر گازی سبز-زرد رنگ است که به مقدار بسیار کم در آب حل می شود.
2) آستانه بویایی این ماده ppm 0.31 می باشد.
نحوه کلرزنی آب استخر چگونه انجام می شود؟
ترکیبات Cl دار مختلفی برای ضد عفونی آب استخر ها استفاده می شود که شامل گاز کلر، سدیم هیپوکلریت، کلسیم هیپوکلریت، لیتیوم هیپوکلریت و ایزوسیانورات کلرینه می باشد. هنگامی که هر کدام از این ترکیبات وارد آب می شوند هیپوکلرو اسید آزاد می شود که عامل فعال تصفیه آب و ضدعفونی آن است. کلر استخر به صورت قرص ، گرانول و یا پودری هستند. بسته به نوع (پودری ، قرص و…) نحوه کلرزنی نیز متفاوت خواهد بود. شکل پودری را باید به صورت دستی به کل دستی به آب اضافه کرد که کار تقریبا وقت گیری است.
معمولا استفاده از قرص راحتتر است و راههای مختلفی را می توان برای آن بکار برد. استفاده از یک سبد شناور که قرص ها در درون آن قرار گرفته و با آب در تماس هستند را می توان استفاده کرد که البته زیاد توصیه نمی شود. روش بهتر گذاشتن قرص ها در یک سبد در ورودی آب استخر است. استفاده از کلرزن های اتوماتیک سریعترین و بهترین روش ممکن هستند که البته هزینه بالاتری نسبت به روش های دیگر دارد.
چرا استخر ها گاهی بوی کلر می دهند؟
طبیعتا استخرهای سالم و استاندارد نباید بوی مواد شیمیایی و Cl بدهند. معمولا استخرها با این مشکل مواجه هستند اما اگر مقدار مواد مصرفی کنترل شود این اتفاق نمی افتد. بوی به وجود آمده از ضد عفونی در استخر ها ناشی از خود chlorine به تنهایی نمی باشد بلکه ناشی از ترکیبات کلرو آمینی می باشد.
زمانی که chlorine با ترکیبات آمینی که از طریق بزاق دهان و عرق در آب رها شده اند ترکیب می شوند کلروآمین ها به وجود می آیند. شوک کلر یا سوپر کلر زنی تنها روشی است که پیوند بین این دو ماده را از بین می برد.
حد مجاز مقدار کلر استخر ها چقدر است؟
بر اساس مواردی که به آنها اشاره شد، فاکتورهایی مانند pH ، خواص آب موجود ، وجود یا عدم وجود پایدارکننده ها و … بر روی مقدار کلر استخر مورد استفاده تاثیر می گذارد. از این رو مقدار دقیقی که به آب اضافه می شود را باید پس از بررسی نتایج آزمایش آب و در مشاوره با متخصص محاسبه کرد. افزودن این مواد ضد عفونی کننده باعث به وجود آمدن کلر آزاد در آب می شوند که در دوزهای بالا بسیار خطرناک است. مقدار مجاز کلر در استخر بین 1 تا 3 ppm اعلام شده است و باید به صورت هفتگی با استفاده از کیت های مخصوص اندازه گیری شود.
بر اساس گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده آمریکا (EPA) عوارضی که این ماده برای بدن در دوزهای مختلف آن دارد به شرح زیر است:
- خارش بینی در مقدار ppm 0.014 تا 0.054
- خارش گلو در دوز ppm 0.04 تا 0.097
- گزیدگی و خشکی بینی و گلو و سرفه در دوز ppm 0.06 تا 0.3
- سوزش غشا داخلی پلک ها و درد بعد از 15 دقیقه در دوز ppm 0.35 تا 0.72
- نفس تنگی و سردرد در دوزهای بالا تر از ppm 1 .
مقادیر بیشتر کلر باعث ایجاد مشکلاتی از قبیل : مسمومیت با این ماده شامل تحریک غشا مخاطی خفیف در ppm 1 تا 3، درد در قفسه سینه، سرفه و استفراغ در ppm 30 و التهاب در بافت شش ها یا پولمونیت و مشکلات جدی ریوی در دوز های بین ppm 46 تا 60 می باشد
مهم ترین روش های ضدعفونی استخر ها چیست؟
در جدول زیر مهم ترین و پرکاربردترین روش های ضدعفونی آب استخرها آورده شده است:
سایر روش های ضد عفونی آب استخرها
- تابش فرابنفش
این روش به عنوان روش ثانویه برای ضدعفونی در نظر گرفته می شود و برای کنترل میکروارگانیسم های کریپتوسپوریدیوم پاروم (Cryptosporidium parvum) و ژیاردیا لامبلیا (Giardia lambia) بسیار مفید می باشد. این روش در مقایسه با کلرزنی برای ارتقا کیفیت آب و هوای استخرها بسیار اقتصادی است.
· ازون زنی
با توجه به پتانسیل بالای اکسیداسیون اوزون از این ماده در ضد عفونی استفاده می شود . وجود مواد آزاد و باقی مانده ضد عفونی کننده در آب استخر های شنا و تبخیر آنها به مرور زمان و ورود انها به هوا مضر است. با توجه به دوز بالایی از ازون که برای ضد عفونی نیاز است ، این فرآیند عموما با یک فرآیند Deozonation و سپس کلر زنی قبل از ورود آب به استخر همراه است.
مزایا و معایب روش های مختلف برای ضد عفونی آب استخرها چیست؟